Wat is een Candida albicans infectie?

In de natuur zijn veel soorten gisten. Gisten worden bijvoorbeeld toegevoegd aan brood en wijn. Candida albicans is een veel voorkomende gist die in de aarde, afval en op het menselijk lichaam voorkomt. Deze gist houdt van warme en vochtige plekken. Candida leeft op de huid, in huidplooien, en op slijmvliezen zoals in de mond, slokdarm, vagina en darmen. Bij gezonde mensen geeft Candida meestal geen klachten. Als de omgeving warm en vochtig wordt, kan Candida zich snel vermeerderen en klachten veroorzaken. Klachten ontstaan omdat Candida dan in de huid of slijmvliezen kan doordringen. Voorbeelden van candida-infecties zijn:

luieruitslag bij baby’s
vaginale schimmelinfectie
spruw in de mond

Systematische Candidiasis (generaliseerde Candida-infectie)

Meestal veroorzaakt Candida alleen infecties op de huid of slijmvliezen in de mond of vagina. In zeldzame gevallen kan Candida in het bloed komen. Candida kan via de slijmvliezen doordringen in het bloed. Dit heet een ‘gegeneraliseerde infectie’ of ‘systemische candidiasis’. Dit gebeurt alleen bij ernstig zieke mensen met een zwakke weerstand, zoals mensen na een orgaantransplantatie, patiënten met kanker na een chemokuur of bij HIV-patiënten (is alleen het geval als dit niet goed onder controle is).

Candida syndroom en Candida-infectie in de darm

Sommige (alternatieve) behandelaars stellen de diagnose ‘Candida syndroom’. Met het idee dat er veel Candida in de darm zit, wat klachten kan geven zoals darmproblemen, extreme vermoeidheid, lage bloedsuiker, hoofdpijn en depressiviteit. Ook voedselintolerantie en – allergie worden hiermee in verband gebracht. Vaak wordt een speciaal anti-Candida dieet voorgeschreven, soms met alternatieve medicijnen of voedingssupplementen. In dit dieet wordt vaak aangeraden om geen geraffineerde suikers, fruit (fructose) en melkproducten (lactose) te eten, omdat dit de groei van Candida zou bevorderen. Ook wordt vaak geadviseerd om producten met veel gist en schimmels niet te eten.

Candida syndroom niet erkend door reguliere geneeskunde

De reguliere geneeskunde en het MDL Fonds erkennen het Candida syndroom niet. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat Candida deze klachten veroorzaakt. Ook is er geen bewijs dat dieetadviezen, zoals het anti-Candida dieet helpen. Dit dieet is streng en kan leiden tot tekorten aan belangrijke voedingsstoffen.

Oorzaken van een Candida albicans infectie

Candida leeft bij veel mensen van nature op en in het lichaam. Een lokale Candida-infectie kan ontstaan door veranderingen waardoor Candida kan groeien.

Spruw in de mond kan ontstaan door:

inhalatiemiddelen (bij astma)
antibioticagebruik
slecht passend kunstgebit
verminderde weerstand

Spruw komt ongeveer bij 4% van de baby’s voor. Dit is onschuldig en gaat meestal vanzelf over.

Candida-infectie in de slokdarm (Candida oesofagitis) kan ontstaan door:

inhalatiemedicatie
antibioticagebruik
medicijnen die de afweer remmen
HIV

Vaginale schimmelinfecties door Candida komen vaak voor zonder duidelijke oorzaak, maar vaker bij:

zwangerschap
diabetes
antibioticagebruik
wassen met zeep (verstoort de natuurlijke zuurgraad)

Een Candida-infectie op de huid ontstaat meestal in de huidplooien omdat het daar warm en vochtig is.

Een systemische Candidiasis kan voorkomen bij ernstige zieke mensen met een zwakke weerstand zoals:

Patiënten met kanker na chemotherapie
HIV-patiënten (is alleen het geval als dit niet goed onder controle is)
Mensen die afweer onderdrukkende medicijnen gebruiken (bijvoorbeeld na orgaantransplantatie)

Klachten bij een Candida albicans infectie

De klachten hangen af van waar de infectie zit:

Mond en slokdarm (spruw): Witte, pijnlijke plekken in de mond, op de wangen, tong en gehemelte. Bij infectie in de slokdarm kan slikken pijnlijk zijn of het gevoel geven dat het eten niet goed zakt.
Vaginaal: Geïrriteerd slijmvlies in en rond de vagina. Er kan meer vaginale afscheiding zijn, vaak korrelig en wit. Ook kan je last hebben van jeuk en een branderig gevoel. Soms kan vrijen pijnlijk zijn.
Huid: Vooral op warme, vochtige plekken zoals huidplooien bij mensen met overgewicht en baby’s in de liezen (luieruitslag). De huid is rood en vochtig met kleine blaasjes gevuld met vocht.
Systemische Candidiasis: Het is onduidelijk welke klachten precies veroorzaak worden systemische Candidiasis. Dit is een ernstige infectie waar Candida in het bloed komt. Patiënten zijn al erg ziek als de Candida in het bloed terecht komt. De gist kan dan ook andere organen zoals nieren en lever aantasten. Dit kan levensbedreigend zijn.

Diagnose van een Candida albicans infectie

Lokale Candida-infectie

Bij een lokale infectie kan de huisarts de diagnose stellen op basis van de klachten. Soms neemt de huisarts een kweek voor verder onderzoek.

Systemische Candidiasis

Een Systemische Candidiasis wordt vastgesteld met een bloedkweek. Het bloedmonster wordt in een warme en vochtige omgeving gezet om de Candida te laten groeien. Daarna kan de gist onder de microscoop gezien worden.

Behandeling van een Candida albicans infectie

Candida-infecties worden vaak behandeld met antischimmelmedicijnen. Afhankelijk van de infectieplek krijg je een zalf, drank, tabletten of een infuus (bij een gegeneraliseerde infectie). Spruw bij baby’s en een vaginale schimmel gaan meestal vanzelf over.

Dit kun je zelf doen bij een Candida albicans infectie

Tips om een nieuwe Candida-infectie te voorkomen

Zorg voor een goede weerstand.
- Zorg voor een goede weerstand door gezond en gevarieerd te eten en voldoende rust te nemen. Gezonde voeding met veel vezels houdt je darm gezond. Vezels zorgen voor een soepele ontlasting en stimuleren de darmbeweging. Ze voeden ook de goede bacteriën in je darmen, ook wel je microbioom. Eet dagelijks 30 tot 40 gram vezels. Vezels zitten in groente, fruit, volkorengraanproducten, maar ook in peulvruchten, aardappels, noten en zaden. Wil je weten hoe je vezelrijk kan eten? Lees hier alles over vezels.
Hygiënetips voor borstvoeding
- Als je borstvoeding geeft, was voor elke voeding je handen en tepels met lauwwarm water. Kook dagelijks spenen uit en bewaar ze op een droge, schone plek.
Hygiëneadvies voor de vagina
- Was je vagina niet met zeep, omdat dit de natuurlijke zuurgraad verstoort. Gebruik bij voorkeur lauwwarm water.
Tips voor schone en droge huid
- Houd je huid schoon en droog. Dep voorzichtig droog in plaats van hard te wrijven. Gebruik eventueel talkpoeder in huidplooien en bij baby’s om het vocht te absorberen.
Candida syndroom wordt niet erkend
- Het Candida syndroom wordt dus niet erkend door de reguliere geneeskunde en ook niet door het MDL Fonds. Als je klachten hebt, is het verstandig naar de huisarts te gaan. Ook bij ‘vage’ klachten zoals vermoeidheid, wisselende bloedsuikers en darmklachten is onderzoek en eventueel behandeling nodig. Wees voorzichtig met het anti-Candida dieet, omdat dit erg streng is. Je kan hierdoor te korten krijgen aan voedingsstoffen, waardoor klachten juist kunnen verergeren.

We houden je graag op de hoogte

MDL Fonds geeft je graag betrouwbare en juiste informatie. Ben je blij met onze voorlichting? Steun ons! Want MDL Fonds ontvangt geen subsidie. We zijn volledig afhankelijk van donateurs.

Kies frequentie

Eenmalig

Maandelijks

Jaarlijks

Al 3 donateurs steunden vandaag een gezonde buik voor iedereen.

Colofon

Deze informatie is geschreven door het MDL Fonds.

In samenwerking met:
Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen (NVMDL)
Dr. Kim van Boxtel, MDL-arts (gastroenterologist) Bravis ziekenhuis (NVMDL)
Sophie Gray, AIOS MDL, Rijnstate (NVMDL)

Laatst herzien:
Juni 2024

Candida albicans infectie