Infectie met salmonella
De salmonellabacterie behoort tot de familie van de enterobacteriën. Er zijn zo’n 1500 verschillende typen salmonellabacteriën, ook wel ‘serotypen’ genoemd. De verschillende serotypen hebben vaak een eigen gedrag.
Wat is een infectie met salmonella?
De salmonellabacterie behoort tot de familie van de enterobacteriën. Er zijn zo’n 1500 verschillende typen salmonellabacteriën, ook wel ‘serotypen’ genoemd. De verschillende serotypen hebben vaak een eigen gedrag. Sommige salmonellabacteriën verdwijnen binnen enkele dagen vanzelf. In dat geval is een behandeling niet nodig. Er zijn echter ook salmonellabacteriën die ernstige infecties en zelfs blijvende klachten kunnen veroorzaken. Behandeling met antibiotica is in dat geval noodzakelijk. Het zijn met name de serotypen genaamd Salmonella typhi en Salmonella paratyphi die ernstige klachten kunnen veroorzaken.
De salmonellabacterie komt veelvuldig voor bij dieren. Besmetting kan ontstaan door het eten van dierlijke producten en in zeldzame gevallen door contact met dieren. Een salmonellabesmetting kan zowel in Nederland als in het buitenland opgelopen worden. In sommige landen, met mindere hygiënische omstandigheden, is de kans op infectie veel groter dan in Nederland. Synoniemen:
- Salmonellose
- Salmonellosis
- Voedselvergiftiging
Oorzaken van een infectie met salmonella
De salmonellabacterie komt vooral voor in rauw vlees (met name varkensvlees en kip), eieren, rauwe melk en melkproducten, vis en garnalen. Normaal gesproken veroorzaakt het eten van besmet vlees niet direct een infectie. Pas wanneer de bacteriën zich op het voedsel hebben kunnen vermeerderen, ontstaat infectiegevaar. Dit is het geval wanneer producten niet voldoende gekoeld bewaard zijn of wanneer producten niet goed verhit worden. De salmonellabacterie wordt gedood wanneer een product geheel (dus ook aan de binnenkant) tot 70 °C verhit wordt. Invriezen en koelen van producten doodt de bacterie niet maar gaat wel vermeerdering tegen. Ouderen, zuigelingen en mensen met een verzwakt immuunsysteem zijn een risicogroep voor een salmonella infectie. Zij zijn gevoeliger voor uitdroging door een heftige diarree en overgeven, en het immuunsysteem kan infecties soms minder goed opruimen.
Klachten bij een infectie met salmonella
Het duurt ongeveer 6 tot 48 uur voordat een salmonellabesmetting klachten veroorzaakt. Deze periode wordt de incubatietijd genoemd. Klachten die kunnen ontstaan zijn: misselijkheid, overgeven, diarree (soms met slijm en bloed), buikkrampen, koorts en hoofdpijn. Met name bij een infectie met de Salmonella typhi en de Salmonella paratyphi bacterie kunnen de klachten heel hevig zijn. De infectie die ontstaat door deze bacteriën wordt ook wel buiktyfus of paratyfus genoemd. Deze aandoeningen kunnen, wanneer ze niet behandeld worden, dodelijk zijn. Bij de meeste andere serotypen van salmonella verdwijnen de klachten binnen enkele dagen.
Een klein aantal mensen dat een salmonellabesmetting heeft opgelopen, kan blijvende (chronische) klachten houden. Dit kunnen buikklachten zijn, zoals buikkrampen of diarree, maar ook gewrichtsklachten kunnen ontstaan als de salmonellabacteriën in de bloedbaan zijn doorgedrongen. De kans dat dit gebeurt is groter bij mensen met een (ernstig) verzwakt immuunsysteem. Dit zijn met name AIDS-patiënten en mensen die behandeld worden met chemotherapie of medicijnen krijgen die het immuunsysteem onderdrukken.
Wanneer je langer dan ongeveer drie dagen last hebt van klachten als koorts, overgeven en hevige diarree is het verstandig om een arts te raadplegen.
Diagnose van een infectie met salmonella
Door middel van ontlastingsonderzoek kan de diagnose gesteld worden. Soms is het noodzakelijk om een kweek te maken van de ontlasting om te bepalen om welk type het gaat.
Behandeling bij een infectie met salmonella
Bij de meeste infecties is geen behandeling nodig. De infectie moet ‘uitgeziekt’ worden. Het is, zo mogelijk, beter dat een infectie door het eigen immuunsysteem opgeruimd wordt. Het is belangrijk om voldoende te drinken, omdat je door diarree, overgeven en koorts veel vocht verliest. Om uitdroging te voorkomen, moet dit vocht aangevuld worden. Bij de drogist en apotheek is ORS verkrijgbaar. Dat is een poeder dat je oplost in water. Hiermee vul je niet alleen vocht aan, maar ook zouten en suikers. In principe kun je normaal eten, dus probeer gewoon te eten waar je zin in hebt. Bij aanhoudende of ernstige klachten zoals hoge koorts kan een behandeling nodig zijn. Wanneer de koorts na drie dagen niet verminderd is, is het raadzaam een arts te raadplegen. Bij ernstige infecties, of bij verzwakte patiënten, zal de arts een antibioticakuur voorschrijven.
Dit kun je zelf doen bij infectie met salmonella
Tips en adviezen bij infectie met salmonella
We houden je graag op de hoogte
MDL Fonds geeft je graag betrouwbare en juiste informatie. Ben je blij met onze voorlichting? Steun ons! Want MDL Fonds ontvangt geen subsidie. We zijn volledig afhankelijk van donateurs.
Colofon
Deze informatie is geschreven door het MDL Fonds in samenwerking met experts.