Alcohol en de spijsvertering

Kanker van de mond, keelholte en strottenhoofd
Elk glas alcohol per dag lijkt het risico op kanker in de mond met 15%, kanker van de keelholte met 13%, en strottenhoofdkanker met 9% te verhogen. Onderzoek dat is gedaan laten wel verschillende resultaten zien. Zo is het nog niet duidelijk bij hoeveel alcohol het risico op kanker wordt verhoogd. Ook is dit verschillend voor mannen en vrouwen. Andere factoren, zoals roken hebben ook invloed op de relatie tussen alcohol en keelkanker. Hoewel met grote zekerheid gezegd kan worden dat alcohol het risico op keelkanker vergroot, is meer onderzoek nodig om de exacte te weten bij hoeveel alcohol het risico wordt verhoogd.

Slokdarmkanker
Er is overtuigend bewijs dat het drinken van alcohol samenhangt met een verhoogd risico op slokdarmkanker. Hoe meer je drinkt (of rookt), hoe groter die kans is. De combinatie van alcohol drinken en roken maakt de kans nog groter.

Maagkanker
Er zijn aanwijzingen dat alcohol samenhangt met een verhoogd risico op maagkanker.

Brandend maagzuur en gastritis
Als je regelmatig alcohol drinkt heb je een hoger risico op brandend maagzuur. Alcohol zorgt mogelijk voor een verslechterde bewegelijkheid van de slokdarm en verslapping van de sluitspier. Zo kan maagzuur vanuit de maag in de slokdarm stromen en kan er brandmaagzuur ontstaan. Ook veroorzaakt alcohol een verhoogde maagzuurproductie waardoor het slijmvlies van de maag geïrriteerd kan raken en gaan ontsteken (gastritis).

Alvleesklierkanker
Er zijn aanwijzingen dat het drinken van alcohol het risico op alvleesklierkanker verhoogt. Dit bewijs is nog niet sterk genoeg om dit met zekerheid te zeggen.

Alvleesklierontsteking (pancreatitis)
Als je veel alcohol drinkt is de kans groter dat de alvleesklier geïrriteerd raakt. En kan er uiteindelijk een ontsteking van de alvleesklier ontstaan. Dit wordt ook wel alvleesklierontsteking (pancreatitis) genoemd.

Bij alcohol wordt snel gedacht aan de lever. Dat komt doordat de lever een grote rol speelt bij de afbraak van alcohol in het lichaam. Alcohol is erg schadelijk voor de lever en vergroot de kans op verschillende leveraandoeningen. Lang niet alle leverziekten worden veroorzaakt door alcohol gebruik, er zijn ook andere oorzaken.

Leverkanker
Er is sterk bewijs dat alcohol het risico op leverkanker verhoogt. Met name bij een inname van 4,5 glazen of meer per dag is er bewijs voor een verhoogd risico.

Leververvetting
Bij ongeveer 30% van de mensen met leververvetting wordt veroorzaak door alcoholgebruik. Daarnaast ontwikkelt meer dan 90% van de zware alcoholdrinkers leververvetting. Dit komt doordat de vetstofwisseling verstoord raakt. Als dit mis gaat wordt er door de lever steeds meer vet opgeslagen in de vetcellen met als gevolg een vervette lever. Leververvetting is nog omkeerbaar.

Levercirrose
Vanaf 2-3 glazen alcohol per dag is er een verhoogd risico op levercirrose in vergelijking met mensen die niet drinken. Het risico neemt toe als er meer wordt gedronken. Levercirrose is een ernstige vorm van een leverziekte die niet meer omkeerbaar is.

Darmkanker
Er is sterk bewijs dat alcohol samenhangt met een verhoogde kans op darmkanker. Ook als er apart gekeken wordt naar dikke darmkanker en endeldarmkanker. Het risico op darmkanker neemt met ongeveer 15% toe bij het drinken van 3 standaardglazen per dag. En 60% bij het drinken van zes glazen per dag.

Darmontstekingsziekten (IBD)
Er is nog veel onduidelijkheid of er een relatie is tussen alcohol en het risico op een chronische darmontstekingsziekte (IBD). Mogelijk kan alcohol een ontsteking veroorzaken en verergeren.

Prikkelbare darm syndroom (PDS)
Ook is er veel onduidelijkheid of er een relatie is tussen alcohol en Prikkelbare darm syndroom (PDS). Er lijkt geen verband te zijn. Wel geven mensen met PDS aan dat alcohol net als bepaalde voedingsmiddelen de klachten kunnen verergeren.

Alcohol heeft ook effecten op je microbioom en je darmwand. Het drinken van alcohol kan zorgen voor een vermindering van ‘goede bacteriën’ en een groei van ‘slechte bacteriën’, waardoor het microbioom uit balans raakt. Ook vergroot alcohol de doorlaatbaarheid van de darmwand, waardoor schadelijke stoffen makkelijker het lichaam binnendringen. Dit vergroot de kans op bacteriële infecties en ontstekingen aan organen in het lichaam.