Helicobacter pylori infectie

Wat is een Helicobacter pylori infectie?

Helicobacter pylori infecties komen in de hele wereld erg veel voor. In ontwikkelingslanden is zo’n 90% van de bevolking besmet met deze bacterie. In Nederland schat men dat ongeveer 15% van de mensen onder de 40 jaar besmet is. Bij zeker 30% van de mensen boven de 60 jaar kan de bacterie worden gevonden.

Helicobacter pylori

De Helicobacter pylori is een bacterie die in het slijmvlies van de maagwand kan leven. De Helicobacter pylori kan dus in het zure milieu van de maag overleven. Begin jaren tachtig ontdekten (onder andere) twee Australische onderzoekers dat deze bacterie een erg belangrijke rol speelt bij het ontstaan van een maagzweer.

Oorzaken van een Helicobacter pylori infectie

Het is niet helemaal duidelijk hoe besmetting plaatsvindt. Waarschijnlijk ontstaat besmetting van persoon op persoon. Wel weet men dat een besmetting alleen ontstaat op kinderleeftijd, met name bij kinderen die jonger zijn dan 5 jaar. Daarnaast is bekend dat slechte hygiënische omstandigheden waarschijnlijk een rol spelen bij besmetting. Als iemand besmet is, blijft de bacterie levenslang in de maag, tenzij er een behandeling plaatsvindt.

Klachten bij een Helicobacter pylori infectie

Veel mensen dragen de bacterie bij zich zonder daar last van te hebben. De bacterie kan echter ook (op den duur) verschillende klachten veroorzaken.

Maagslijmvliesontsteking

In de meeste gevallen leidt besmetting alleen tot een maagslijmvliesontsteking (gastritis). Dit geeft lang niet bij iedereen klachten. Hierdoor wordt een besmetting soms niet of per toeval ontdekt. Sommige mensen krijgen wel klachten bij een maagslijmvliesontsteking. De meest voorkomende klachten zijn (vage) pijn in de maagstreek, misselijkheid, opgeblazen gevoel, gebrek aan eetlust en soms braken. Bij een deel van deze mensen kan een maagzweer ontstaan. Het is niet duidelijk waarom sommige mensen die besmet zijn wel klachten (of zelfs een maagzweer) krijgen en anderen niet. Mogelijk spelen erfelijke factoren daarbij een rol.

Een langdurige (chronische) maagslijmvliesontsteking kan op den duur overgaan in een zogenaamde atrofische maagslijmvliesontsteking. Atrofie betekent het ‘verkleinen van weefsel’. Bij een atrofische maagslijmvliesontsteking is de slijmvlieslaag aan de binnenkant van de maag veel dunner dan normaal.

Maagkanker

De Helicobacter pylori wordt ook in verband gebracht met maagkanker. Een langdurige maagslijmvliesontsteking kan veranderingen in het weefsel veroorzaken. Het maagslijmvlies is dan blijvend veranderd en dat kan op termijn de kans op maagkanker vergroten. Daarom is het altijd belangrijk een infectie met de Helicobacter pylori te behandelen.

Diagnose van een Helicobacter pylori infectie

Bloed- of ontlastingsonderzoek

Er zijn verschillende manieren om vast te stellen of iemand besmet is met de Helicobacter pylori.
De huisarts kan bloedonderzoek of ontlastingsonderzoek doen naar antistoffen tegen de bacterie. Als er antistoffen worden aangetroffen, betekent dit dat je besmet bent met de Helicobacter pylori.

Ademtest

In sommige ziekenhuizen wordt een C-13 ureum ademtest uitgevoerd om de bacterie op te sporen. Na het drinken van een vloeistof met ureum, kan de arts in de uitgeademde lucht aantonen of de bacterie in jouw maag aanwezig is. Deze onderzoeken geven ongeveer 90% zekerheid.

Gastroscopie

Ook met een kijkonderzoek van de maag (gastroscopie) kan onderzocht worden of bij iemand de bacterie aanwezig is. Tijdens dit onderzoek neemt de arts een hapje weefsel (biopt) weg. Dit wordt vervolgens onderzocht om te achterhalen of de Helicobacter pylori aanwezig is.

Voor een betrouwbare uitslag is het soms noodzakelijk om twee weken voor het onderzoek tijdelijk te stoppen met het gebruik van maagzuurremmers. Dit geldt voor alle onderzoeken behalve het bloedonderzoek. Bespreek dit altijd met jouw arts.

Behandeling van een Helicobacter pylori infectie

Heb je een infectie met de Helicobacter pylori? Dan word je behandeld met een kuur van verschillende antibiotica. Je krijgt daarnaast maagzuurremmers voorgeschreven. Deze maagzuurremmers bevordert de genezing van het maagslijmvlies. In verreweg de meeste gevallen wordt de bacterie door de kuur opgeruimd en verdwijnen de klachten.

Als de klachten niet verminderen, is een controleonderzoek nodig om vast te stellen of de bacterie verdwenen is. Het controleonderzoek is vaak een ontlastingstest, ademtest of bloedonderzoek. 

De ontlastingstest en ademtest zijn vier weken na de behandeling betrouwbaar als controleonderzoek. Ook moet je twee weken voor dit onderzoek stoppen met het gebruik van maagzuurremmers.

Bloedonderzoek is vanaf drie maanden na de behandeling betrouwbaar als controleonderzoek. Bloedonderzoek kan alleen gedaan worden wanneer voor de behandeling ook bloedonderzoek is gedaan. Op deze manier kan de arts de beide onderzoeken vergelijken en zien of de antistoffen zijn gedaald. Wanneer de Helicobacter pylori nog steeds aanwezig is, kan de arts een ander antibioticum voorschrijven.

Dit kun je zelf doen bij een Helicobacter pylori infectie